Woekerpolis

Een “woekerpolis” is een andere naam voor een beleggingsverzekering. De naam is verzonnen omdat in veel gevallen bij een dergelijke verzekering de kosten veel hoger zijn dan de opbrengst ervan. Veel van deze beleggingsverzekeringen gaan schuil onder misleidende namen als Beleggingsvrij sparen of Safe Hypotheek.
Een woekerpolis (ofwel beleggingsverzekering) wordt vaak aangeboden als een levensverzekering. Deze bestaat uit een belegging in effecten en een overlijdensrisicoverzekering. Met de belegging wordt een kapitaal opgebouwd. De hoogte van de uitkering van uw overlijdensrisicoverzekering staat echter niet vast. In tegenstelling tot andere levensverzekeringen hangt deze af van de waarde van de beleggingen. Een woekerpolis biedt dus onzekerheid, in plaats van zekerheid wanneer u te overlijden komt.

De gevaren van de woekerpolis
Wanneer u een dergelijke verzekering afsluit, dient u met de gevaren bekend te zijn. Hierbij is het niet altijd verstandig om de informatie te vertrouwen die de verzekeraar u geeft. Het is in het verleden meerdere malen voorgekomen dat verzekeraars onvolledige informatie geven over verzekeringen met een beleggingselement. Het komt zelfs voor dat onjuiste informatie wordt verstrekt, of dat u niet op de hoogte wordt gebracht van betere alternatieven. Dit alles stelde de Autoriteit Financiële Markten (AFM) vast.

De reden dat u bij woekerpolissen vaak meer geld kwijt bent dan u eraan verdient, is dat een groot deel van de premie die u betaalt (gemiddeld 40%) niet wordt belegd. Dit deel wordt vaak door de verzekeringsmaatschappij als kosten ingehouden. In dergelijke gevallen kan het voorkomen dat het geld dat u straks nodig heeft om uw hypotheek af te lossen er niet meer is.

Waarschijnlijk is uw eerste reactie, als u erachter komt dat u met een woekerpolis te maken heeft, de verzekering af te kopen of de premiebetaling stop te zetten. In de meeste gevallen is dit echter onverstandig. Uw afkoopkosten kunnen oplopen tot meer dan 30%.

Soorten woekerpolissen
Er bestaan twee soorten woekerpolissen:

• Lijfrenteverzekering
  Bij een lijfrenteverzekering bouwt u kapitaal op. U bent echter verplicht dit te gebruiken om in de toekomst een ‘direct ingaande lijfrente’ aan te kopen bij een verzekeraar.
  

• Kapitaalverzekering
  Bij een kapitaalverzekering heeft u recht om, onder bepaalde voorwaarden, kapitaal dat u heeft op gebouwd op te nemen. Het is ook mogelijk om uw kapitaal vast te laten leggen voor het aflossen van de hypotheek op uw woning.
  

Heeft u met een woekerpolis te maken?
De kans dat uw beleggingsverzekering onder de noemer “woekerpolis” valt is aanzienlijk. Om er zeker van te zijn dient u eerst na te gaan of uw polis daadwerkelijk een beleggingsverzekering is. Vervolgens kunt u vast stellen of u schade geleden heeft op uw polis.
Hieronder leest u een overzicht van situaties die op schade wijzen:

• De huidige waarde van uw polis is lager dan uw premie inleg.
• Het voorbeeldkapitaal dat in de offerte of polis is vernoemd, is hoger dan het huidige voorbeeldkapitaal op de einddatum.
• De huidige waarde van uw polis is later dan wanneer u de inleg op uw premie niet op de polis had gestort, maar op een spaarrekening had gezet. Ook blijkt vaak dat u een hoger kapitaal had gehad als u het geld buiten de polis om zou hebben belegd.
  

• De kosten die aan de polis verbonden zijn, bedragen gemiddeld 40% van uw premie inleg. Deze kosten worden in rekening gebracht door inhouding en/of verrekening.
• Bij inhouding worden de kosten direct ingehouden op uw bruto premie. Alleen het restant van uw inleg wordt voor u belegd.
• Bij verrekening wordt uw premie volledig belegd. Er worden echter periodiek beleggingen verkocht om de kosten te voldoen. Dit houdt in dat uw belegde geld bij koersdaling met verlies wordt verkocht.
• Een combinatie van inhouding en verrekening wordt ook toegepast. Een deel van uw geld wordt dan direct ingehouden en overige kosten worden uit uw beleggingen gehaald.
• U moet eerst gemaakte kosten terugverdienen door middel van uw beleggingen, voordat u winst kunt maken. De hoge kosten van de verzekering zorgen er echter voor dat de kans op een positief netto rendement kleiner wordt. Deze kosten zorgen er tevens voor dat uw kansen op een positief rendement afnemen wanneer u uw kapitaal tussentijds opneemt, uw verzekering beëindigd, of uw premie stop zet. Tot slot is het netto rendement van een woekerpolis de eerste 10 jaar in de meeste gevallen per definitie vrij laag. Een klant betaalt daarom vaak een hoger rendement als hij zijn inleg rechtstreeks spaart of belegt.
• Een ander nadeel is dat de invloed van de kosten op het rendement lange tijd onzichtbaar is. In de eerste jaren van hun looptijd hebben veel consumenten geen overzicht van de waarde van hun kapitaal ontvangen.
• Verzekeraars vertellen hun klanten vaak dat zij niet verantwoordelijk zijn voor de kosten, maar dat het aan de beurskoersen ligt. Hiermee zetten zij de consumenten op het verkeerde been. Tevens vertellen verzekeraars klanten dat zij zich geen zorgen hoeven maken, omdat hun polis een lange looptijd heeft. De beurskoersen kunnen dus weer gaan stijgen. Zelfs in dit geval maakt de klant hier vaak geen winst meer op.