Hypotheek en echtscheiding

Eigen woning
Wanneer u samen gaat wonen met uw echtgeno(o)t(e), is uw woning in de meeste gevallen eigendom van u beiden. U deelt dus ook de hypotheek. Maar bij een echtscheiding veranderd dit alles. U komt voor een aantal lastige zaken te staan. Wie mag het huis houden? Hoe gaat het verder met de hypotheek?
Indien u in gemeenschap van goederen getrouwd bent, bent u verplicht de waarde van het huis te verdelen. Als één van de partners in de woning wilt blijven wonen, dient deze genoeg geld op te kunnen brengen om de hypotheek alleen te betalen. De persoon die de woning bewoont, moet zijn of haar ex-partner uitkopen. Dit houdt in dat u de helft van de overwaarde van de woning aan uw ex-partner moet betalen. Kunt u het geldt hiervoor niet direct opbrengen, dan bestaat de mogelijkheid uw hypotheek te verhogen. Deze hypotheekverhoging is fiscaal aftrekbaar.
Indien u niet voldoende eigen vermogen heeft om de hypotheek alleen te kunnen betalen, dan moet de woning verkocht worden. De opbrengst van de woning wordt onder u en uw ex-partner verdeeld.
Het komt voor dat uw ex-partner meebetaalt aan de hypotheekrente, terwijl u het huis bewoont. Uw ex-partner mag in dit geval de hypotheekrente nog twee jaar aftrekken. Voorwaarde hiervoor is wel dat u de woning als hoofdverblijf blijft gebruiken en dat uw ex-partner de woning voor het eigenwoningforfait aangeeft.

Bent u door de scheiding gedwongen uw woning te verkopen, dan kunt u te maken krijgen met de bijleenregeling. Maakt u winst door de verkoop van uw woning, dan dient deze winst eerlijk onder beide partners verdeeld te worden. Uw deel van de overwaarde valt in dit geval onder het 'eigenwoningreserve'. Indien u binnen vijf jaar na de verkoop van de woning een andere woning koopt, dan bent u verlicht het eigenwoningreserve hiervoor te gebruiken. Doet u dit niet, dan kunt u uw hypotheekrente niet aftrekken. Dit geldt alleen wanneer u een duurdere woning koopt.
Ook wanneer u uw partner uitkoopt krijgt u te maken met de bijleenregeling. Het bedrag dat u betaalt om uw partner uit te kopen, telt vijf jaar mee voor deze regeling.
Bij de verdeling van de woning, of bij verhoging van de hypotheek, zult u opnieuw langs de notaris moeten. Waarschijnlijk dient de woning opnieuw getaxeerd te worden. U betaalt dus wederom notaris- en taxatiekosten.

Huurwoning
Ook wanneer u samen het uw gehuwde partner in een huurhuis woont, brengt een echtscheiding grote veranderingen met zich mee. U en uw ex-partner overleggen wie er na de scheiding in de woning mag blijven. Indien u hier samen niet uitkomt, bepaald een rechter wie er in het huurhuis mag blijven wonen. Hierbij maakt het niet uit wie de oorspronkelijke hoofdhuurder van het huis was. Als echtgeno(o)t(e) bent u altijd medehuurder. Wijst de rechter de woning aan de medehuurder toe, dan wordt deze de nieuwe hoofdhuurder.
Op het moment dat de scheiding officieel is, is het aan te raden de tenaamstelling op het huurcontract onmiddellijk aan te laten passen. Ook kan het verstandig zijn een technische inspectie uit te laten voeren. Hiermee voorkomt u tegenvallers op het moment dat u de woning wilt verlaten. Met behulp van een technische inspectie kan een advocaat of adviseur u vertellen wie er verantwoordelijk is voor eventuele schade of gebreken.

Inboedel
Niet alleen de woning zelf, maar ook alle goederen die in en om de woning staan, moeten verdeeld worden tussen u en uw ex-partner.
Om dit zo gemakkelijk en eerlijk mogelijk te laten verlopen, is het aan te raden een inventarisatie te maken van al uw eigendommen. Eventueel kunt u uw gehele inboedel laten waarderen.
Een andere manier is verdeling met gesloten beurzen. Dit houdt in dat u en uw ex-partner afzonderlijk van elkaar een lijst opstellen met spullen die u graag zou willen houden. Na het opstellen van deze lijsten, worden de lijsten met elkaar vergeleken. In onderling overleg worden goederen die u allebei graag wilt hebben eerlijk verdeeld.
Indien u niet samen met uw ex-partner tot een verdeling kunt komen waar u het beide mee eens bent, kunt u een echtscheidingsbemiddelaar inschakelen.
Er zijn goederen die niet in de gemeenschap van goederen vallen. Voorbeelden hiervan zijn kleding, sieraden en erfenissen. Deze behoren toe aan de eigenaar.

Verzekeringen
Tot slot dienen de verzekeringen die u samen met uw ex-partner heeft afgesloten, verdeeld te worden. Waarschijnlijk deelt u een aantal  verzekeringen die een waarde hebben. Dit zijn onder andere lijfrenteverzekeringen, kapitaalverzekeringen en levensverzekeringen. Bij de verdeling hiervan wordt uitgegaan van de dagwaarde van de verzekeringen.
Ook verzekeringen die niet direct een waarde hebben, dienen verdeeld te worden. Denk hierbij aan de autoverzekering; wanneer uw ex-partner de auto krijgt, heeft u niets meer aan deze verzekering.
Verzekeringen zonder afkoopwaarde worden in onderling overleg verdeeld. De partner die de verzekeringen niet meeneemt, dient deze opnieuw af te sluiten.
Ga na de scheiding altijd na welke verzekeringen u door de scheiding kwijt bent geraakt. Enkele essentiële verzekeringen zijn wellicht via uw ex-partner geregeld en vervallen daarom bij de scheiding. Deze verzekeringen dienen dan opnieuw afgesloten te worden.

Testament
Heeft u al een testament opgesteld? Dan is het verstandig deze na de scheiding nog eens te herzien. Wellicht denkt u over een aantal zaken die u heeft laten vaststellen na de echtscheiding anders.